jesteś w: dyscypliny » pięciobój nowoczesny
Dyscypliny - Pięciobój nowoczesny
Historia
Pięciobój nowoczesny wywodzi się z legendy mówiącej, że posłaniec - rycerz dla wykonania swojej misji musiał
poddać się pięciu próbom:
jeździe konnej, walce na szpady, strzelaniu, pływaniu przez rzekę i na końcu wytrzymałości biegowej.
W obecnej formie pięciobój nowoczesny, jako dyscyplina sportu obejmująca jazdę konną, szermierkę, strzelanie,
pływanie i bieg, istnieje od 1912 roku i należy do rodziny dyscyplin olimpijskich.
Pentath-lon (gr. pięciobój) pochodzi z helleńskich olimpiad, gdzie zajmował poczesne miejsce w programie igrzysk.
Składały się nań: skok w dal, rzut dyskiem, rzut oszczepem, zapasy oraz bieg na 92 m. Był ostatnią z olimpijskich
konkurencji, a zwycięstwo, według Arystotelesa, świadczyło o wszechstronności, doprowadzeniu ciała do perfekcji fizycznej.
Zasady
Pięciobój nowoczesny to dyscyplina tzw. wieku późnego. Start z sukcesem w pięciu konkurencjach wymaga od zawodnika
kilku, a nawet kilkunastu lat systematycznej pracy. Tego typu wysiłek nie sprzyja dynamicznemu rozwojowi pięcioboju.
Tak w Polsce, jak i w innych krajach trenuje po kilkadziesiąt zawodników i zawodniczek. Aby temu zaradzić, przyciągnąć
więcej młodzieży, uatrakcyjnić tę dyscyplinę w szkołach i klubach sportowych wprowadzono w młodszych kategoriach wieku
(do 16 lat) trójbój (pływanie, strzelanie, bieg) oraz (do 18 lat) czwórbój (pływanie, strzelanie, szermierka, bieg).
Od 1993 roku rozgrywane są w młodszej kategorii mistrzostwa Europy, w starszej zaś - mistrzostwa świata i Europy.
W Polsce, od 1995 roku, młodzież szkolna rywalizuje w trójboju, w ramach Makroregionalnych Igrzysk Młodzieży Szkolnej
do lat 15 oraz w Ogólnopolskiej Olimpiadzie Młodzieży do lat 18.
Charakterystyka pięcioboju nowoczesnego.
Jazda konna, szermierka, strzelanie, pływanie i bieg - konkurencje rozgrywane w ciągu jednego dnia stanowią dla
zawodnika bardzo ciężką próbę, wymagającą wszechstronnego przygotowania fizycznego i psychicznego.
Ogólnie można podzielić je na:
wytrzymałościowe (pływanie i bieg),
techniczne (jazda konna, szermierka, strzelanie),
przy czym te ostatnie są domeną tzw. wieku późnego. Wymagają one różnych, często przeciwstawnych cech.
Na przykład ciężki trening wytrzymałościowy obniża szybkość w szermierce, a także zmniejsza dokładność w strzelaniu.
W pływaniu wszyscy zawodnicy (bez względu na wiek i płeć) pokonują na zawodach dystans 200 m stylem dowolnym.
Dystans zaliczany jest do tzw. przedłużonego sprintu, i porównywany z biegiem na 400 m w lekkiej atletyce,
podczas którego zaznacza się przewaga pracy beztlenowej nad tlenową. Trening pływacki obok cech wytrzymałościowych
musi przyczyniać się również do kształtowania szybkości.
Bieg przełajowy wymaga od zawodnika typowych cech wytrzymałościowych średniodystansowca oraz umiejętności pokonywania
dystansu w terenie. Zawodniczki biegają na dystansie 2000 m( od 1.01. 1997 r wszystkie zawodniczki powyżej 18 roku
życia biegają na dystansie 3000 m) , zawodnicy zaś: młodzicy i juniorzy młodsi - 2000 m, juniorzy do lat 21 - 3000 m,
seniorzy -4000 m.
Strzelanie z pistoletu pneumatycznego - 200 strzałów z odległości 10 m w określonym czasie - 40 s jeden strzał.
Zawodnik musi posiąść umiejętność koncentracji, dużego opanowania emocji i wręcz flegmatycznego zachowania.
Szermierka - walka na szpady metodą każdy z każdym wymaga dużej impulsywności, a jednocześnie koncentracji,
najkrótszego czasu reakcji prostej i złożonej oraz żywiołowości na planszy charakterystycznej dla sportów.
Jazda konna jest najbardziej widowiskową konkurencją. Zawodnik w określonym czasie ma do pokonania 12 przeszkód,
ustawianych na parcourze o długości 750 m. Od maksymalnej liczby 1100 pkt odejmuje się za każdy błąd punkty karne.
W tej konkurencji o zwycięstwie lub porażce decydują przede wszystkim umiejętności techniczne oraz przystosowanie
się do charakteru konia. Na zapoznanie się z umiejętnościami koni zawodnicy mają niewiele czasu, bowiem tuż przed
zawodami następuje ich losowanie. Do dyspozycji mają 20 min i w tym czasie mogą oddać sześć skoków próbnych.
Osiągnięcie mistrzostwa sportowego w pięcioboju nowoczesnym wymaga wielu lat ciężkiej pracy. Zawodnik musi ukształtować
cechy motoryczne i umiejętności techniczne pozwalające na osiągnięcie maksymalnego wyniku we wszystkich konkurencjach.
Łączyć w sobie też musi cechy zawodnika z dyscyplin wytrzymałościowych, umiejętność koncentracji, wygłuszania w sobie
emocji na strzelnicy, by za chwilę być pełnym temperamentu i waleczności szermierzem. Zasygnalizowanie uwarunkowania
oraz złożoność dyscypliny, rzutują na charakter długofalowego procesu szkolenia. Ogólnie pięciobój jest dyscypliną tzw.
późnego wieku. Najlepsze swoje wyniki zawodnicy osiągają w przedziale wieku 22-30 lat. Niektóre jednak konkurencje,
jak pływanie czy bieg należy zaliczyć do wieku wczesnego. Z tych też powodów proces szkolenia został podzielony na
etapy związane z wiekiem zawodnika, a także kolejnością akcentowania poszczególnych konkurencji.
|